مقدمه

در دنیای کوچینگ بی نهایت مدل کوچینگ و تکنیک های شناخته شده و گاها فردی وجود دارد که کوچ های با سابقه و تازه کار ولی مبدع برای تسهیل رند کوچینگ ابداع کرده و بکار می گمارند. نقشه مشترک همه این مدل ها و تکنیک ها اصول ۸ گانه صلاحیت ICF را تایید کرده ولی گاها با تاکید بر روش پیاده سازی و یا برجسته کردن چند اصل از آنها به گشودن گره از مشکل مراجع کمک می کنند.

یکی از این تکنیک ها رسا می باشد که توسط نگارنده معرفی می گردد. در این تکنیک با حرکتی سه گامی که پر پایه حروف ابتدایی ر–س–ا سعی ابداع گردیده است کوچ اقدام به در برانگیختن آگاهی مراجع(صلاحیت ۷)، حضور در لحظه (صلاحیت ۵)، گوش دادن فعال(صلاحیت ۶)، بازخورد موثر (صلاحیت ۴ و ۸) ،با کیفیتی که در ادامه شرح داده خواهد شد، می نماید.

این تکنیک سه مرحله ای از پیوند سه حرف ابتدای کلمات رهاسازی–سکوت فعال–آینه گری تشکیل شده است. حال معانی این کلمات چیست؟!

🌱 شرح گام‌های تکنیک رسا

1. رهاسازی (ر)

• فضای امنی ایجاد می‌شود تا مراجع بتواند بدون سانسور یا نگرانی از قضاوت، افکار و احساساتش را بیان کند.
• کوچ در این مرحله فعلاً راه‌حل ارائه نمی‌دهد.
• پرسش‌ها می‌توانند باز و تحریک‌کننده‌ی بیان درونی باشند، مثلاً:
  • «دوست داری از کجا شروع کنی؟»
  • «چی تو ذهنت سنگینی می‌کنه الان؟»
  • «وقتی به این موضوع فکر می‌کنی، چه احساسی پیدا می‌کنی؟»

2. سکوت فعال (س)

• کوچ به‌جای پر کردن فضای گفت‌وگو، با سکوتی آگاهانه به مراجع کمک می‌کند تا به عمق بیشتری در احساس یا فکرش برود.
• در این سکوت، کوچ با زبان بدن، ارتباط چشمی، و حضور ذهنی، «در صحنه» باقی می‌ماند.
• سکوت فعال باعث:
  • کاهش دفاع روانی مراجع
  • افزایش حضور در لحظه
  • برون‌ریزی ناخودآگاه پنهان‌شده می‌شود

3. آینه‌گری (ا)

• کوچ آنچه شنیده یا دیده را بدون قضاوت، تفسیر یا اضافه‌کردن نظر شخصی، بازتاب می‌دهد.
• این بازتاب ممکن است شامل:
  • بازگویی دقیق بخشی از جملات مراجع
  • بازتاب لحن یا احساس آشکار
  • شناسایی تضاد در کلام مراجع (مثلاً «می‌گی نمی‌خوای، ولی داری تلاش می‌کنی»)
• مثال:
  • «صدات وقتی این جمله رو گفتی، محکم‌تر شد.»
  • «احساس می‌کنم یه‌جوری بین خواستت و رفتارت شکاف هست. خودت هم اینو حس کردی؟»

✨ چرا تکنیک رسا مؤثر است؟

تکنیک رسا چیزی چز ایجاد فضای اعتماد، حضور در لحظه، برانگیختن آگاهی و بازتاب موثر نیست. در این تکنیک سعی می شود به این ابزار ها انسجام و ساختاری قابل پیاده سازی داده شود تا کوچ بتواند از دل آن مراجع را با احساس و صدای درونش روبرو کند.

این تکنیک ساختار ساده ای دارد و برای کوچ های فارسی زبان به راحتی قابل بازآفرینی است. در تمام زمان پیاده سازی این تکنیک کافیست کوچ حضور در اینجا و اکنون را حفظ کرده و فضای اعتمادی که در مراحل اولیه (صلاحیت ۴) جلسه ایجاد شده بود را با صلاحیت ها دیگر پیوند دهد تا مراجع راه خود را از اعماق درون به پیش براند. این تکنیک علاوه بر کوچینگ در متد های Deep Coaching ( به مقاله کوچینگ عمیق مراجعه شود) و جلسات روان درمانی اگزیستانسیال نیز کاربرد دارد.